Błażejowe błogosławieństwo świecami – nietypowy zwyczaj w Beskidach

W wielu kościołach diecezji bielsko-żywieckiej praktykowanym wciąż zwyczajem jest błogosławieństwo świecami w obchodzone 3 lutego wspomnienie liturgiczne św. Błażeja, biskupa i męczennika. Kapłan po Mszy św. przykłada do szyi dzieci i dorosłych dwie poświęcone, skrzyżowane świece i odmawia krótką modlitwę. Błogosławieństwo to, przyjęte w duchu wiary, ma ustrzec przed wszelkimi chorobami gardła.

Etnografka z Istebnej Małgorzata Kiereś zwraca uwagę, że zwyczaj związany z modlitwą za wstawiennictwem męczennika z Cezarei Kapadockiej musiał być praktykowany od dawna, bo wzmiankę o nim można znaleźć w słynnym „Kancjonale katolickim” ks. Antoniego Janusza, kapłana z Czechowic.

W wydanym w 1857 roku w Cieszynie modlitewniku można przeczytać następującą modlitwę: „Wszechmogący Boże! Majestatu Twojego pokornie prosimy, aby przez zasługi i przyczynę św. Błażeja uwolnić nas raczył od bólu gardła i od wszelkiego złego na duszy i na ciele, abyśmy zdrowi i weseli mogli Ci służyć”.

Kancjonał był pierwszą książką modlitewną na Śląsku, drukowaną czcionką łacińską – antykwą. Wcześniej książki drukowano czcionką gotycką, tzw. szwabachą.

Św. Błażej był biskupem Sebasty w Anatolii i w okrutny sposób został zamordowany za wiarę ok. 316 r. za panowania cesarza Licyniusza. Nie ma historycznych dowodów na to, skąd wziął się zwyczaj błogosławienia świecami na pamiątkę tego świętego. Odnosi się do niego wiele legend, zwłaszcza w Kościołach wschodnich i w regionie alpejskim. Jedna z nich mówi, że swoją modlitwą św. Błażej uratował przed uduszeniem chłopca, któremu w gardle ugrzęzła ość.

Prawdopodobnie też Błażej, zanim został biskupem, miał być lekarzem.

W ikonografii św. Błażej przedstawiany jest jako biskup, który błogosławi. Jego atrybutami są: jeleń, pastorał, ptaki z pożywieniem w dziobie, dwie skrzyżowane świece i zgrzebło – narzędzie tortur.

Źródło: diecezja bielsko-żywiecka