Wcześniejsza emerytura pomostowa. Na czym polega i komu przysługuje?

Prawo do emerytury przysługuje kobietom w wieku 60 lat i mężczyznom w wieku 65 lat, bez względu na staż pracy, jeżeli podlegali oni w poprzednich latach przez przynajmniej 1 dzień ubezpieczeniom społecznym. Są jednak wyjątki, w których osoby mogą ubiegać się o wcześniejszą emeryturę.

Wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Są jednak zawody, które uprawniają do otrzymania emerytury wcześniejszej.

Wcześniejsza emerytura należy się niektórym nauczycielom, osobom pracującym w ciężkich warunkach (do takich należą np. górnicy), a nawet niektórym rodzicom w szczególnych sytuacjach. Jednak nie każdy może się starać o omawiane świadczenie. Na przykład nie istnieje wcześniejsza emerytura dla prowadzących działalność gospodarczą. Opcja ta obowiązuje jedynie pracowników etatowych. Zatem przedsiębiorca i tak musi wykazać odpowiedni staż pracy.

Wcześniejsza emerytura pomostowa – warunki

Wcześniejsza emerytura pomostowa, jak opisuje portal gowork.pl, należy się osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku. Mogą ją uzyskać kobiety w wieku 55 lat minimum i mężczyźni w wieku 60 lat, których dotyczyły szkodliwe warunki pracy. Konieczne jest udowodnienie, że praca w szczególnych warunkach trwała 15 lat i była wykonywana przed 1 stycznia 1999 roku lub po 31 grudnia roku 2008. Trzeba wykazać także 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych w przypadku kobiet i 25 lat okresów w przypadku mężczyzn. Za szczególne warunki pracy uważa się:

pracę pod ziemią, na wodzie i pod wodą,w powietrzu, ciężkie prace fizyczne.

Rozdział 2 ustawy wskazuje warunki, jakie zainteresowany musi spełnić, aby uzyskać prawo do emerytury pomostowej. Te przepisy rozróżniają jednak ogólne zasady nabycia tych uprawnień i te szczególne dla określonych zawodów i branż, np. maszynistów, pracowników hutnictwa czy górnictwa.

Zgodnie z art. 4 ustawy o świadczenie pomostowe na ogólnych zasadach może wystąpić pracownik, który:

• urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
• ukończył co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni),
• udowodnił co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
• ma staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe i nieskładkowe), który wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet lub 25 lat dla mężczyzn,
• wykonywał przed 1 stycznia 1999 r. pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, którą wymieniają dotychczasowe przepisy lub nowe wykazy prac,
• wykonywał po 31 grudnia 2008 r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, którą wymieniają nowe wykazy prac,
• rozwiązał stosunek (stosunki) pracy.

Te warunki pracownik musi spełniać łącznie.

Wcześniejsza emerytura jest możliwa w wielu przypadkach, jeżeli spełnia się określone kryteria – przede wszystkim wiek i staż pracy, choć w niektórych sytuacjach będą miały znaczenie także inne czynniki, jak na przykład okoliczności ustania stosunku pracy.

O emeryturę pomostową występuje zainteresowany pracownik we wniosku Rp-1Epom. Jego formularz ZUS publikuje na tej stronie.

Pracownik może go złożyć osobiście lub przez pełnomocnika:

• bezpośrednio w placówce ZUS,
• za pośrednictwem płatnika składek,
• na poczcie, a jeśli mieszka za granicą – przez urząd konsularny,
• przez internet – przez ZUS-owską elektroniczną skrzynkę podawczą.